TARİX İNSTİTUTU

Zəminə Məhəmməd qızı Əsgərova 18 may 1963-cü ildə Gədəbəy rayonunun Ağamalı kəndində anadan olmuşdur. O, 1981-ci ildə Gədəbəy rayonunun Ağamalı kənd orta məktəbini bitirmiş, 1981-86-cı illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU) kitabxanaşünaslıq və biblioqrafiya fakültəsində təhsil almışdır.

Zəminə Məhəmməd qızı Əsgərova 2002-ci ildən Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun “Azərbaycan diasporu” şöbəsinə elmi işçi vəzifəsinə qəbul olunmuşdur. “Elmi şuranın 13 iyul 2005-ci il 06 saylı iclasında ona tarix üzrə fəlsəfə doktoru elmi dərəəcəsi almaq üçün “Türkiyədə Azərbaycan diasporunun formalaşması” adı ilə dissertasiya mövzusu təsdiqlənmiş və Tarix İnstitutuna dissertant qəbul olunmuşdur.

2017-ci ilin 29 noyabr tarixində tarix üzrə fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsi almaq üçün “Türkiyədə Azərbaycan diasporunun formalaşması (XX əsr)” adlı dissertasiya mövzusunu müdafiə etmişdir.

Z.Əsgərova işlədiyi müddət ərzində 25-dən artıq elmi məqaləsi nəşr olunmuş, iki kitabın həmmüəllifi olmuşdur.

Ailəlidir, iki övladı var. 

Nəşr olunmuş elmi əsərlərinin siyahısı

Tədqiqat işi

1. Türkiyədə Azərbaycan diasporunun formalaşması (XX əsr): tarix üzrə fəls. d-ru e. dər. al. üçün təq. ol. dis-nın avtoreferatı: 5503.02 / AMEA, A.A.Bakıxanov ad. Tarix İn-tu.- Bakı: 2017.- 30s.
2. Türkiyədə Azərbaycan diasporunun formalaşması (XXəsr): tarix üzrə fəls.d-ru e. dər. al. üçün təq. ol. dissertasiya: 5503.02 / AMEA, A.A.Bakıxanov ad. Tarix İn-tu.- Bakı: 2017.- 158s.

Həmmüəllif kitablar

1. Türkiyədə Azərbaycan diasporunun təşəkkül tarixi və fəaliyyəti. Azərbaycan diasporu: tarix və müasirlik: AMEA A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutru. Bakı: “Turxan”  “NPB”, 2016, 379s, 83-137 s.
2. Prezident İlham Əliyev və Azərbaycan diasporunun təşəkkülü, fəaliyyəti məsələləri: Azərbaycan diasporu: tarix və müasirlik. AMEA.A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutu. Bakı: “Turxan”  “NPB”, 2016, 379s, s.33-43
3. Elmi diaspor: fəaliyyət istiqamətləri. Azərbaycan diasporu: Transmilli əlaqələr. Bakı: Avropa, 2018, 200s, s.104-122.
4. Milli diasporumuzun elmi irsi – Azərbaycan Yurd Bilgisi. . Azərbaycan diasporu: Transmilli əlaqələr. Bakı: Avropa, 2018, 200s, s.122-131.

Məqalələr

1. Çağdaş Azərbaycan diasporu // Azərbaycan XXI əsr-2000, - 4-10 oktyabr
2. Dünya azərbaycanlılarının I qurultayı: Dünya azərbaycanlılarını bir araya gətirən məclis // Xalq qəzeti. – 2001, - 28 oktyabr
3. Rusiyada Azərbaycan diasporu // Xəzər-xəbər. – 2001. – 1 yanvar
4. Dünya azərbaycanlılarının milli həmrəyliyi // Mərhəmət. – 2002, - 2-9 dekabr
5. Milli mədəniyyətimizin təbliği haqqında // Elm – 2004, - 22 iyun
6. Azərbaycan Dövlət Müstəqilliyinin bərpası və Azərbaycan diasporu: Azərbaycan Respublikası uğurlar və perspektivləri  Beynəlxalq elmi konfransın materialları. Bakı, 16 noyabr 2011-ci il. Bakı, 2012, 271s, s174-177
7. Azərbaycan diasporunun ilk icmaları və onları doğuran səbəblər: fəaliyyəti. Bakı Universitetinin xəbərləri: Humanitar elmlər seriyası. Bakı, 2011, №2, 272s, s 166-171.
8. Mərkəzi Asiya Respublikalarında və Qazaxıstanda Azərbaycan Diasporunun təşəkkül tarixi. Azərbaycan tarix Qurumu: Tarix və Gerçəklik. Bakı, 2011, №1, 79s, s 61-66.
9. Milli ideya məsələlərinin təbliğində Azərbaycan diasporunun rolu. İşıq: ədəbi, ictimai, elmi, mədəni jurnal. Bakı, 2012, №4 (72), s (6-9).
10. II Dünya müharibəsindən sonra Türkiyədə Azərbaycan diasporunun genişlənməsini şərtləndirən amillər. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Arxeologiya və etnoqrafiya İnstitutu. Bakı, 2013, N2, s.195-199.
11. Azərbaycanlıların məqsədyönlü şəkildə uzaq ölkələrə axışmaları və Azərbaycan diasporunun ilk icmaları: Vətəndən kənarda ilk Azərbaycan icmaları məhz Şərq ölkələrində yaranıb // Olaylar. – 2014. – 19; 20 noyabr.
12. Vətəndən kənarda yaşayan soydaşlarımızın üzərinə böyük məsuliyyət düşür // Olaylar. – 2014. 24 dekabr.
13. XX əsrin əvvəllərində azərbaycanlıların Türkiyəyə miqrasiyasının sosial-siyasi səbəbləri. Bakı Dövlət Universitetinin xəbərləri, Hümanitar elmlər seriyası, Elmi metodik jurnal, 2014, N4. S. 92-102
14. Azərbaycan diasporunun formalaşmasının tarixi mərhələləri. Bakı universitetinin xəbərləri: Humanitar elmlər seriyası. Bakı, 2014, №1, 206s, s 139-144.
15. Birinci Dünya Müharibəsi illərində azərbaycanlıların Türkiyəyə mühacirəti. AMEA A.A. Bakıxanov adına Tarix İnstitutu, Elmi əsərlər, “Birinci Dünya Müharibəsi və Azərbaycan” mövzusunda Beynəlxalq elmi konfransın materialları. Bakı, N48, 49, 50/ 2014, s.309-312.
16. Türkiyədə Azərbaycan diasporunun milli mədəniyyət mərkəzlərinin yaranması və fəaliyyəti. Pedaqoji Universitet xəbərləri: Humanitar elmlər bölməsi. Bakı, 2014, N2, s.199-204.
17. Azərbaycan xalqının soyqırım həqiqətlərinin Dünya İctimaiyyətinə çatdırılmasında Türkiyədəki Azərbaycan Diasporunun rolu. AMEA A.A. Bakıxanov adına Tarix İnstitutu, Elmi əsərlər, “Azərbaycan və Şərqi Anadoludakı Türk-müsəlman əhaliyə qarşı soyqırımları (1914 -1920)” mövzusunda III Beynəlxalq elmi konfransın materialları. Bakı, 56, 57, 58/2015, s.219-224
18. Türkiyədə azərbaycanlıların məskunlaşması tarixindən “Azimut”, “Hərbi Birlik” jurnalının hərbi elmi-nəzəri bülleteni. Bakı, N2 (13) mart-aprel 2016, s. 72-75
19. “Gülüstan” (1813) və “Türkmənçay” (1928) müqavilələrindən sonra Şimali Azərbaycanda siyasi vəziyyət və yeni miqrasiya dalğası. Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Bakı Slavyan Universiteti. Azərbaycanşünaslığın aktual problemləri, ümumilli lider H.Əliyevin anadan olmasının 94-cü ildönümünə həsr olunmuş VIII Beynəlxalq elmi konfransının materialları. Bakı: Azərbaycan, 4-5 may, 2017, 200-202 s.
20. Türkiyədə Azərbaycan diasporunun yaranması və formalaşması tarixindən. AMEA. A.A. Bakıxanov adına Tarix İnstitutu, Elmi əsərlər, 2018, cild 69, s.120-127.
21. Türkiyədə Azərbaycan diasporunun fəaliyyətində “Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsi və Dağlıq Qarabağ problemi “, “Dünya Azərbaycanlıları: Tarix və Müasirlik” mövzusuna həsr olunmuş II Respublika Elmi Konfransının materialları, Bakı, 2018, 386s., s.200-210
22. “Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti  nümayəndələrinin Türkiyəyə mühacirəti və fəaliyyəti” Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş “Müsəlman Şərqində İlk Parlamentli Respublika” mövzusunda Beynəlxalq elmi konfransın materialları: 21-23 may Bakı Dövlət Universiteti. Bakı, 2018, 1110 s, s.620-625
23. Milli diaspor tarixşünaslığında Azərbaycan ziyalılarının elmi irsi. “Elm tarixi və elmşünaslıq: fənnlərarası tədqiqatlar mövzusunda I beynəlxalq elmi konfrans. Bakı: Nurlan, 2018, 703s, s182-189.

Rus dilində məqalələr

1. Азербайджанскайа диаспора Турции в 20-30 годах ХХ вeка. Националъный педагогичний университет имени М.П.Драгоманова ВГО Украинсъка академия наук Видавництво «Гилея» : науковый висник Збирник наукових працъ, винуск 131 (№4)  Киев, 2018, с 230-232.
2. Азербайджанскайа диаспора в Турции после оккупации Северного Азербайджана демократической Республики. The Caucasus and the world-international Scientific Journal, Кавказ и Мирмеждинародной научный журнал. Тбилиси, 2015, №19, с 103-10 с.