AZƏRBAYCAN MİLLİ ELMLƏR AKADEMİYASI

Abbasqulu Ağa Bakıxanov adına

TARİX İNSTİTUTU

LƏTİFOVA ELVİRA MƏHƏMMƏD QIZI

LƏTİFOVA ELVİRA MƏHƏMMƏD QIZI

Tarixçi

AMEA A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun aparıcı elmi işçisi, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent.

19 dekabr 1974-cü ildə Rusiya Federasiyasının Mahaçqala şəhərində anadan olmuşdur.

1981-1991-ci illərdə Qax şəhər 3 saylı orta məktəbdə təhsil almışdır. 1991-ci ildə həmin məktəbi gümüş medalla bitirmişdir. 

1991-1996-cı illərdə Bakı Dövlət Universitetinin Tarix fakültəsində " tarix-şərqşünaslıq" ixtisası üzrə təhsil almışdır. 1996-cı ildə BDU-nu fərqlənmə diplomu ilə bitirmiş və həmin ildə BDU Tarix fakültəsinin Elmi Şurasının qərarı ilə aspiranturaya qəbul olmuşdur. 1996-1999-cu illər ərzində aspiranturada təhsilini davam etdirmişdir. Həmin illərdə o, AMEA-nın müxbir-üzvü, prof. Yaqub Mahmudovun və prof. Arif Mustafayevin rəhbərliyi altında “İlisu sultanlığı” mövzusunda namizədlik dissertasiyası üzərində çalışmışdır. 1999-cu ildə Elvira Lətifovanın “Şimal-Qərbi Azərbaycan: İlisu sultanlığı” (rus dilində) adlı ilk monoqrafiyası işıq üzü görmüşdü. Bu monoqrafiya İlisu sultanlığının tarixinə həsr olunmuşdur. 2001-ci ildə “İlisu sultanlığı” mövzusunda namizədlik dissertasiyasını müdafiə edib.“Azərbaycanın şimal-qərb torpaqları qonşu dövlətlərin xarici siyasətində (XI-XIX əsrin I yarısı)” mövzusunda doktorluq dissertasiyası üzərində işləyir.

2001-ci ildən Bakı Dövlət Universitetinin Tarix Fakültəsinin Qədim Dünya və Orta əsrlər tarixi kafedrasında müəllim vəzifəsində iş fəaliyyətinə başlamışdır. Bakalavr təhsil pilləsində “Qədim Şərq tarixi”, “Antik tarix” və “Beynəlxalq münasibətlər tarixi” fənlərini, magistratura təhsil pilləsində "Qədim dövr və orta əsrlərdə beynəlxalq münasibətlər" və "Azərbaycanın Şimal-Qərb torpaqları qonşu dövlətlərin xarici siyasətində (XI - XIX əsrin I yarısı)" mövzularını tədris edir. 2008-ci ildə kafedraya baş müəllim vəzifəsinə keçirilmişdir. 2013-cü ildən bu günə qədər isə həmin kafedrada dosent vəzifəsində elmi-pedaqoji fəaliyyətini davam etdirir.

Bakalavr və magistr pillələrində Azərbaycan, rus və ingilis dillərində müxtəlif fənləri tədris edir.

43 elmi məqalə, 3 monoqrafiyanın müəllifi, 1 kollektiv monoqrafyanın həmmüəllifidir. 

BEYNƏLXALQ SEMİNAR, SİMPOZİUM VƏ KONFRANSLARDA İŞTİRAKI

  • 2004-cü ildə Ümummilli lider H.Əliyevin anadan olması və 28 May - Respublika gününə həsr olunmuş "Türk dünyası, Azərbaycan və Türkiyə yeni inkişaf meylləri istiqamətində" mövzusunda keçirilmiş elmi-praktiki konfransda məruzə etmişdir.
  • Dağıstan Dövlət Universitetinin təşkil etdiyi "VI Dzaqur qiraəti" adlı beynəlxalq konfrans. Mahaçqala, 19-21 Aprel,2007
  • İlisu sultanlığının Rusiya imperiyasının müstəmləkəçilik siyasətinə qarşı mübarizəsi tarixindən (rus dilində). – Əziz Əliyevin 110 illiyinə həsr olunmuş «Dağıstan və Azərbaycan xalqlarının tarixi-mədəni və iqtisadi əlaqələri: keçmişin təcrübəsindən XXI əsrə nəzər» beynəlxalq elmi-praktik konfransının materialları. Mahaçqala, 2007
  • XV Yüsyılın sonu – XVIII. Yüzyılın 30lu yıllarında Osmanlı İmparatorluğunun Kafkasya politikasında Azerbaycanın Kuzey-batı Toprakları // XVII TTK, Ankara (Türkiyə), 15-17 sentyabr 2014
  • XVIII-XIX Yüzyıllarda Rusya İmparatorluğu – Kafkasya yazışmalarında Diplomasi dili olarak Türkce // «Dünya dili Türkçe” konulu VII Uluslararası Sempozyum. 16-18 Ekim 2014, Elazığ (Türkiyə)
  • XIX-XX. Yüzyılın Başlarında Azerbaycan’da Kadin Eğitimi Tarihinden / 1.Uluslararası Çukurova Kadın Çalışmaları Kongresi. Çukurova Üniversitesi, 9-11 Nisan. Adana, 2015
  • Kuzey Batı Azerbaycan Halkının Geleneksel Halk Oyunları Hakkında. / III. Uluslarasaı Halk Kültürü Sempozyumu. 08-10 Ekim. Ankara, 2015. s.701-707
  • “Azərbaycan İlisu Sultanlığının Adına Göndərilmiş Osmanlı Sultanlarının Fərmanları Osmanlı İmperatorluğunun Qafqaz siyasətinə dair nadir qaynaqlardandır” / “I Millətlərarası Türkiyə-Azərbaycan Münasibətləri” mövzusunda beynəlxalq simpozium. Türkiyə Cümhuriyyətinin Kastamonu universiteti. 12-14 may 2016-cı il.
  • “A New View on the Role of Turks in the Ethnic History of the Caucasus (Based on Toponymic Material of the North-Western Regions of Azerbaijan)” / IV İnternational Congress of Turkology. Turkic Peoples Through the Ages and Lands. Warsaw, 21-23 September 2016. Konqresin materialları çap olunub (səh.50)
  • Представители русской историографии 19 века о тюркском населении северо-западного Азербайджана-мугалах // “Türkoloji elmi-mədəni hərəkatında ortaq dəyərlər və yeni çağırışlar” mövzusunda Beynəlxalq konfrans. 14-15 noyabr 2016-cı il. Bakı, s. 449
  • “Ortak Türk Tarihinin Yazılmasında Kafkasya’dan Anadolu’ya Uzanan Türk Yer Adları Üzerine Karşılaştırmalı Çalışmaların Önemine Dair” / Uluslararası Prof. Dr. Halil İnalcık Tarih ve Tarihçilik Sempozyumu. 10-13 Aprel 2017, Ankara
  • “Rusya İmparatorluğu’nda Türkoloji’nin Gelişmesi Tarihi: Sebepler ve Özellikler”/ Prof. Dr. M. Fuad Köprülü Anısına II. Uluslararası Türk Dili ve Edebiyatları Öğretimi Sempozyumu Bildiri özet kitabı. 17-18 Nisan (Aprel) 2017,Ankara, s.29
  • “XVIII-XIX. Yüzyıllarda Rusya İmparatorluğu’nda Türkçenin Öğrenilmesi ve Tedrisi Tarihinden”/ 1.UluslararasıYabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretimi Bilgi Şöleni. 17-19 Mayıs 2017, Bursa, s.60-61
  • “Tarih Boyunca Kafkasya’da Türk Dili” / XII.Uluslararası Böyük Türk Dili Qurultayı. 25-28 sentyabr 2017-ci il. Buxarest, Rumıniya.
  • “Kuzey-Batı Azerbaycan ve Güney Dağıstan Halklarının Halk Edebiyatı Türk Sözlü Halk Sanatının Bir Kolu Olarak” / V.Uluslararası Halk Kültürü ve Sanat Etkinlikleri Sempozyumu. 12-14 oktyabr 2017-ci il, səh.280-282
  • XIX. Yüzyılda Rus İstilasına Karşı Kafkas Halklarının Özgürlük İsyanı: 1844 İlisu İsyanı Örneği// XVIII. Türk Tarih Kongresi, 1-5 Ekim, 2018. s.870.
  • XVI əsrin ikinci yarısında Səfəvilər Dövlətinin Qafqaz siyasətində Azərbaycanın Şimal-Qərb torpaqları.// Dünya Azərbaycanlıları: tarix və müasirli. III  Beynəlxalq elmi konfrans, 21-22 dekabr, 2018.//

SEÇİLMİŞ ƏSƏRLƏRİ

  • İlisulu Danial sultanın Şamilin başçılığı altında Qafqaz xalqlarının milli-azadlıq hərəkatında rolu (rus dilində) // Bakı Dövlət Universitetinin xəbərləri. 2003, №4, s.145-142
  • İlisu sultanlığı əhalisinin islamaqədərki inancların bəzi qalıqları haqqında (rus dilində). // Восток и Кафказ, Тбилиси, 2005, №3, s.165-168.
  • İlisu sultanlığının ictimai-siyasi quruluşu (rus dilində). // Bakı Dövlət Universitetinin xəbərləri. 2003, №3, s.133-140.
  • İlisu sultanlığı əhalisinin toy adətləri haqqında (rus dilində) // Bakı Dövlət Universitetinin xəbərləri. 2005, №3, s.129-136.
  • Altayşünaslığın əsasları. Bakalavr hazırlığı üçün proqram. (rus dilində). Bakı, 2006. İlisu sultanlığının ərazisi və əhalisi (rus dilində). – Azərbaycan və azərbaycanlılar. №5-12, 2006.
  • İlisu sultanlığının Rusiya imperiyasının müstəmləkəçilik siyasətinə qarşı mübarizəsi tarixindən (rus dilində). – Əziz Əliyevin 110 illiyinə həsr olunmuş «Dağıstan və Azərbaycan xalqlarının tarixi-mədəni və iqtisadi əlaqələri: keçmişin təcrübəsindən XXI əsrə nəzər» beynəlxalq elmi-praktik konfransının materialları. Mahaçqala, 2007, s.185-194.
  • İlisu sultanlığının ərazisi və sərhədləri haqqında. – Tarix və onun problemləri, 2007, №2, s.47-54.
  • XIX əsrdə çarizmin Şimal-Qərbi Azərbaycanda pravoslavlaşdırma siyasəti və pravoslav kilsələrin tikilməsi tarixindən. - AMEA Tarix İnstitunun elmi əsərləri, 2007, №20, s.3-18. İlisu sultanlığının toponimikası haqqında. - Tarix və onun problemləri, 2007, №3 (əlavə), s.76-80.
  • XIX əsrin birinci yarısında Şimal-qərbi Azərbaycanın ərazisində xristianlığın yayılması tarixindən (rus dilində). – Bakı Dövlət Pedaqoji Universitetinin xəbərləri. 2007, №4, s.217-225.
  • İlisu sultanlığı: yaranması, ərazısı, sərhədləri. - AMEA Tarix İnstitunun elmi əsərləri, 2007, №20, s.92-103.
  • XVIII əsrin birinci qərinəsində Azərbaycanın şimal-qərb torpaqlarında milli-azadlıq mübarizə (rus dilində). // Bakı Dövlət Pedaqoji Universitetinin xəbərləri. . 2008, №2, s.112-120.
  • XIX əsrdə Şimal-Qərbi Azərbaycan ərazisində Rusiya imperiyasının dini siyasəti haqqında (rus dilində). // AMEA Tarix İnstitunun elmi əsərləri, 2008, №23, s.58-68.
  • 2010-cu ildə “İlisu sultanlığı” (rus dilində) adlı ikinci monoqrafiyası nəşr olunmuşdur. Bu iri həcmli monoqrafiyada zəngin arxiv, kitabxana və çöl materialı əsasında İlisu sultanlığının tarixi və etnoqrafiyası ətraflı şəkildə öz əksini tapmışdır.
  • 2013-cü ildə isə müəllifin “İlisu sultanlığı: tarix və mənəvi mədəniyyət oçerki” adlı üçüncü monoqrafiyası Almaniyanın “Lambert Academic Publishing” nəşriyyatında işıq üzü görmüşdür.
  • Kafkasyanın bazı türk toponimlerine dair // Akademik Tarih ve Düşüncü Dergisi, cilt 1, sayı 2, 2014
  • XIX-XX. Yüzyılın Başlarında Azerbaycan’da Kadin Eğitimi Tarihinden / 1.Uluslararası Çukurova Kadın Çalışmaları Kongresi. Çukurova Üniversitesi, 9-11 Nisan. Adana, 2015
  • XVIII-XIX Yüzyıllarda Rusya İmparatorluğu – Kafkasya Yazışmalarında Diplomasi Dili Olarak Türkçe / VII.Uluslararası Dünya Dili Türkçe sempozyumu, Elazığ, 16-18 Ekim, 2014. s.773-783(2015-ci ildə nəşr edilmişdir)
  • Kafkasyanın Bazı Türk Toponimik Terimleri Üzerine (Azərbaycanın Kuzeybatı bölgesi ve Güney Dağıstan Örneyinde / VI.Uluslararası Dünya Dili Türkçe sempozyumu. Bursa, 2014. s.485-493(2015-ci ildə nəşr edilmişdir)
  • XIX-XX. Yüzyılın Başlarında Azerbaycan’da Kadin Eğitimi Tarihinden / 1.Uluslararası Çukurova Kadın Çalışmaları Kongresi. Çukurova Üniversitesi, 9-11 Nisan. Adana, 2015. s.150-152
  • Bağımsızlık Döneminde Azerbaycan’da Türklerin Kafkasya Tarihindeki Rolü ile İlgili Yeni Kavrama Dair. / Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi. Cilt 2, sayı 5/Mayıs, 2015. s.1-15
  • Kuzey Batı Azerbaycan Halkının Geleneksel Halk Oyunları Hakkında. / III. Uluslarasaı Halk Kültürü Sempozyumu. 08-10 Ekim. Ankara, 2015. s.701-707
  • “Rus İmparatorluğu’nun XI Yüzyılda İzlediği Sömürgeçilik Siyasetine Karşı Kafkasya Halklarının Mücadelesinde Azerbaycan İlisu Sultanlığı’nın Rolü” //“Yeni Türkiye” jurnalı, cild 4, sayı 74, səh.468-485. Dekabr, 2015
  • Северо-западные владения Азербайджана в русской историографии XIX – начала XX в. Москва, Вопросы истории, 2016, № 11, 167-169
  • «Политическое состояние северо-западных территорий Азербайджана после распада Арабского халифата»./ Bakı Dövlət Universitetinin xəbərləri. Humanitar seriyası, №1, 2017, s.123-131

TƏDRİS-METODİKİ İŞLƏRİ

  • Beynəlxalq münasibətlər tarixi (Qədim dünya və orta əsrlər). Bakalavr hazırlığı üçün proqram. (rus dilində) Bakı 2006.
  • Beynəlxalq münasibətlər tarixi (Qədim dünya və orta əsrlər). Bakalavr hazırlığı üçün proqram. Bakı, 2007.
  • Şimal-Qərbi Azərbaycan qonşu dövlətlərin siyasətində (XVI- XIX əsrin birinci yarısı). Magistr hazırlığı üçün proqram. (rus dilində). Bakı, 2008.
  • Qədim Şərq Tarixi, proqram (rus dilində) BDU, 2011 il
  • Qədim Yunan Tarixi, Dərs vəsaiti, BDU, 2013 il
  • Qədim Şərq Tarixi, Metodik Vəsait, BDU, 2013 il

MONOQRAFİYALAR

  • Şimal-Qərbi Azərbaycan: İlisu sultanlığı (rus dilində). Bakı, 1999
  • İlisu Siltanlığı (rus dilində), Bakı, 2010 il
  • Şimal-Qərbi Azərbaycan ( həmmüəllif) Bakı, 2011 il.
  • İlisu Sultanlığı: tarixin və mənəvi mədəniyyətinin qısa oçerki (rus dilində) Saarbrüken, 2013 il.
Paylaş: